Web Sitelerinde “Estetik” ve “Kullanılabilirlik” Zihinde Birleşiyor

Bu makalemizde “Are First Impressions about Websites Only Related to Visual Appeal?” akademik makalesini inceleyeceğiz ve işimize yarayan kısımları sizler için anlaşılır halde sunacağım. Şimdi öncelikle sevgili hocalarımız Michail Papachristos ve Nikolaos Avouris Patras Üniversitesinde önemli bir makaleyi tam olarak 2011 yılında kaleme aldı ve hala bu makalenin geçerliliğini koruduğunu gördüm. Akademik makalenin tam halini okuyun.

Adwseo ‘da daha iyi işler çıkartmak için ayın belli dönemlerinde litarütürü tarıyoruz ve öne çıkan Akademik makaleleri okuyoruz. Bu bizim kendi işimizi geliştirmek ve ilham almak için muhteşem bir deneyim oluyor. Yunanistan’da Patras Üniversitesinden 2 hocanın kaleme almış olduğu makaleyi okuyunca çok etkilendim. Türkiye’de de umarım bu tarz makaleleri yayınlarız ve bunlardan bahsederiz.

Öncelikle akademinin özet kısmının Türkçe çevirisi şu şekildedir;

Bu makale, web siteleri hakkındaki anlık izlenimin yalnızca çekicilik algılarını etkileyip etkilemediğini araştırmaktadır. Algılanan kullanılabilirlik, güvenilirlik ve yenilik değerlendirme yapıları, kullanıcıların iki aşamada 20 web sitesi ekran görüntüsünü değerlendirdiği deneysel bir ortamda görsel çekicilikle birlikte incelenmiştir. Web siteleri, katılımcılar tarafından ilk aşamada 500 ms görüntüleme süresinden sonra, ikinci aşamada ise herhangi bir süre sınırı olmaksızın derecelendirilmiştir. Görsel çekiciliğin yanı sıra üst düzey değerlendirme yapıları hakkında hızlı bir şekilde istikrarlı görüşler oluşturmak için son derece kısa bir sürenin yeterli olup olmadığını belirlemek amacıyla web sitesi içi ve değerlendirici içi tutarlılık incelenmiştir. Ayrıntılı araştırmalara gerek kalmadan hızlı ve istikrarlı görsel çekicilik yargılarının oluşturulduğunu doğruladık ve bunun yenilik için de geçerli olduğuna dair kanıtlar bulduk. Kullanılabilirlik ve güvenilirlik yargılarının daha az tutarlı, ancak yine de dikkate değer olduğu bulunmuştur.

Akademik makalede kullanıcılar girdiği sitede örüntü aradığını düşünebiliriz. Bir banka sitesine girdiyse aradığı bir örüntü var, bir spor sitesine girdiyse aradığı örüntü var. Bu örüntü sektörden sektöre değişiyor. Bu aslında sektöre farklı yaklaşım sergilenen web tasarım çalışmalarında bazı riskleri doğurduğunu belirtebiliriz. Bu risk kullanıcı deneyimini derinden etkileyebilir. Bu sebeple sektörün ana örüntülerini ve değiştirilemez durumlarını iyi analiz etmek gerekir.

İlk izlenimin çok önemli olduğunu ama genel olarak bilinen kavramlar olan görsellik temel almadığını ortaya çıkartıyor. Burada ulaşılacak aslında estetikle değerlendirilecek temel kavram okunabilirlik ortaya çıkıyor. İlk izlenim için verilen 500ms bir zaman dilimi aşırı kısa olsa da bir anda siteyi anlık topluca görme fırsatı veriliyor ve deneklerin düşünceleri alınıyor.

Benzer bir akademik makaleyi Türkiye’de de yapılabilir neden olmasın.

Bu akademik makaleyi şimdi Adwseo.com içerisine eklerken şu konuda çok dikkatimi çekti. Diyor ki;

👀 Kullanıcılar “estetik” ve “kullanılabilirliği” birbirinden ayıramıyor
Kullanıcı şöyle düşünüyor:
“Güzel görünen site = kullanımı kolaydır”
Yani estetik ve fonksiyonellik zihinde birleşiyor.

Bu ne kadar doğru bir yaklaşım. Aynı zamanda fikirler meydana getiriyor. Estetiği yazıyla yapabilir misiniz? Siteye ilk giriş kısmında yazı ve tasarım ögeleri ortak bir şuur için çalışabilir mi? Birleşme anında tekrar ziyareti tetikleyecek kadar iyi bir izlenim sağlanabilir mi?